افزایش نرخ دلار و سردرگمی فعالان اقتصادی

حال و هوای این روزهای بازار ارز بسیار ابری و متلاطم است. علی رغم وعده های بانک مرکزی مبنی بر مدیریت بازار ارز و کنترل آن، در عمل این روزها دستاورد مدیریت این نهاد دولتی جز سرگیجه شدید برای فعالان اقتصادی نبوده و هرچه به جلوتر هم پیش می رویم جو نااطمینانی آن بیشتر از گذشته می شود. به طوری که فضای اقتصادی کشور را متاثر ساخته است. قیمت دلار بیش از دو ماه است بر مدار صعود قرار گرفته و با نوساناتی غیرمنطقی همچنان در حال صعود است. این شرایط به وجود آمده امکان پیش بینی آینده اقتصادی کشور را از فعالان این عرصه گرفته و فضای کسب و کار را دچار نااطمینانی کرده است. دیروز قیمت دلار، کانال ۴۶.۰۰۰ ریال را با قدرت شکست و با عبور از مرز روانی ۴۷.۰۰۰ ریال یک کانال قیمتی جدید را بوجود آورد. این کانال جدید را شاید خیلی از فعالان به خصوص نوسان گیران هم تصور نمی کردند. قیمت های جدید در بازار ارز به هیچ عنوان قابل پیش بینی نبود. این قابل پیش بینی نبودن از آن جهت است که هنوز بانک مرکزی به عنوان بزرگترین عرضه کننده ارز به شمار می آید و می توان به جرات گفت کنترل بازار مستقیما به دست این نهاد انجام می گیرد. از سویی منابع نفتی کشور به جهت افزایش قیمت بیشتر از گذشته شده است و همین موضوع وضعیت ذخایر ارزی کشور را به نسبت گذشته در شرایط بهبود قرار داده است.

این بهبود وضعیت باعث شده تا بانک مرکزی به دلارهای نفتی به نسبت گذشته دسترسی بهتری داشته باشد. حال که اوضاع درآمدی کشور بهبود یافته و دلارهای بیشتری در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار گرفته سئوال اکثر فعالان اقتصادی اینجاست چرا بهای دلار علی رغم دخالت مستقیم دولت و وعده های کنترل قیمت همچنان روند صعودی دارد و قیمت این ارز سر به فلک برده است. روز گذشته نرخ دلار در ابتدای معاملات اگرچه از ۴۶.۰۰۰ ریال رد شد اما هرچه به پایان روز نزدیک شدیم این نرخ پایدار نماند و رشدی هزار ریالی را انجام داد و هر اسکناس دلار از مرز ۴۷.۱۵۰ ریال هم عبور کرد. در کنار دلار، یورو هم از این افزایش قیمت بی نصیب نماند و به نرخ بی سابقه ۶۰.۰۰۰ ریالی در بازار رسید. به گفته فعالان اقتصادی، اقتصاد کشور توانایی هضم این قیمت ها را ندارد و شرایط به گونه ای پیش خواهد رفت که با تورمی به شدت اقتصاد کشور را تهدید خواهد کرد. البته طبق بررسی هایی که صورت گرفته نرخ حواله دلار پایین تر از نرخ بازار است این امر نشان دهنده این است به صورت کلان تقاضایی از سمت واردکنندگان و فعالان اقتصادی بوجود نیامده است.

عمده این تقاضاها از سوی دلالان و مردمی است که پول های مازاد خود را به سمت بازار ارز آورده اند و سبب این افزایش قیمت ها شده اند. این اتفاق از زمانی رخ داد که نرخ سود سپرده پایین آمد و در پی آن خبر اخذ مالیات از سپرده ها به میان آمد. این اخبار سبب شد تا مردم سپرده ها را خالی و به سمت بازار موازی یعنی سکه و دلار بیاورند. نتیجه آن افزایش ۲۰ درصدی نرخ دلار و ۳۰ درصدی نرخ یورو در ماه های اخیر بوده است. به هر حال، باید هرچه سریعتر اقدامات پیشگیری در جهت کاهش و تثبیت نرخ ارز به عمل آید. در غیر این صورت بر خلاف میل بانک مرکزی، بازار ارز بهترین گزینه برای سرمایه گذاری و کسب سود خواهد بود و باید منتظر التهاب بیشتر در بازار ارزی کشور باشیم.