عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز

در علم اقتصاد عوامل بسیاری در تعیین قیمت یا نرخ یک کالا موثر است. ارز هم به مانند سایر کالاها متاثر از عوامل مختلفی است که بر تعیین نرخ آن موثر هستند. در واقع یک سری عوامل در عرضه و تقاضای هر کالایی نقش ایفا می کنند. ارز هم از این قاعده مستثنی نیست و مجموعه¬ی از عوامل در رشد و یا نزول قیمت آن تاثیرگذار است. در ذیل به برخی از بارزترین علل تاثیرگذار بر قیمت ارز اشاره می شود.

۱- تراز بازرگانی خارجی: هرچه صادرات در کشور ما بیشتر باشد بدین معنی که صادرات از واردات سبقت بگیرد عرضه ارز افزایش می یابد و قیمت ارز کاهش خواهد یافت. بر عکس اگر واردات بر صادرات پیشی بگیرد به مانند اتفاقی که در سال گذشته شاهد آن بودیم حساب جاری در تجارت خارجی با کسری روبرو خواهد شد در نتیجه قیمت ارز روند صعودی به خود خواهد گرفت. ۲- تراز مبادله خارجی: اگر قیمت کالاهایی که صادر میکنیم از قیمت کالاهایی که وارد می کنیم بیشتر باشد به ازای هر مقدار که صادرات بیشتری انجام می دهیم قیمت ارز در کشور کاهش خواهد یافت.

۳- شرایط سیاسی: هر چه مردم به شرایط داخلی کشور اعتماد کمتری داشته باشند بدین معنی که آنها تصور بحران داخلی، بی اعتمادی به نهادهای اقتصادی، بی اعتمادی به حق مالکیت دارایی های خود و همچنین بی اعتماد شدن به سیاست های خارجی کشور از آن جهت که کشور مجددا وارد فاز جدید تحریم ها شود یا اینکه از سوی کشورهای دیگر مورد تهدید و ارعاب قرار گیرد مجموعه این عوامل تب بازار ارز را بیشتر و آنرا ملتهب خواهد کرد. در این شرایط است که قیمت ارز در کشور روند صعودی به خود خواهد گرفت. ۴- کسری بودجه دولت: در کشورهای توسعه یافته در صورت وجود کسری بودجه، دولت اقدام به انتشار اوراق بدهی می نماید.

از آنجایی که مردم به دولت مردان خود اعتماد دارند منجر به فروش اوراق بدهی بیشتری خواهد شد این به معنی قوی شدن پول ملی آن کشور است. اما اگر این استقراض¬ها ادامه دار باشد اعتبار دولت را زیر سئوال خواهد برد. این امر موجب فروش اوراق قبلی خواهد شد و نه تنها دولت موفق به فروش اوراق جدید خود نشده بلکه مردم اوراق قبلی خود را هم به فروش می رسانند. در نتیجه نرخ پول داخلی کاهش می یابد. مجموع این آثار رابطه مستقیمی بر قیمت ارز دارد. عامل مهم دیگری که در تعیین ارز دخیل است نرخ تورم است. اگر نرخ تورم داخلی در درازمدت بالاتر از نرخ تورم خارجی باشد این عامل مشخصا ارزش پول داخلی را کاهش داده و قیمت پول خارجی را افزایش می دهد. تورم در هر کشوری در واقع یک پدیده پولی است که بر بخش های مختلف اقتصاد اثرگذار است. کنترل و ثبات نرخ ارز نیاز به برنامه ریزی دقیق و منسجم در تک تک بخش های اقتصادی کشور دارد. اگر این برنامه ریزی ها به طور دقیق عملی شود مطمئنا دیگر شاهد این گونه ناهنجاری ها و بی ثباتی در بازار ارز نخواهیم بود.