دلایل نا آرامی قیمت دلار

نوسانات در بازار دلار به رغم کنترل های شدیدی که بازارساز انجام می دهد همچنان وجود دارد. بعد از دو هفته متلاطم و اوج گیری قیمت دلار چند روزی است این جو متشنج با عرضه های عامل سیاست گذار آرام گرفته و قیمت ها متعادل شده است. اما سئوال اصلی اینجاست: دلار در چه محدوده قیمتی آرام می گیرد؟ پاسخ به این سوال جواب مشخص و قطعی ندارد. در چند روز گذشته جو بازار حاکی از این موضوع است که دلار برای کاهش قیمت مقاومت نشان می دهد و این مقاومت بسیار قوی است. در چند روز اخیر قیمت دلار نه تنها کاهش نیافت بلکه روند افزایشی را هم تجربه کرد. این افزایش ها شامل تحرکاتی است که در بخش تقاضا بوجود آمده است. به اعتقاد کارشناسان این تحرکات چندین منشا و سرچشمه دارد که در زیر به آنها اشاره می شود. اول: نرخ رشد اقتصادی کشور در آماری که از سوی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در شش ماهه اول منتشر کرد رشدی در حدود پنج درصد را داشته است. افزایش نرخ رشد اقتصادی به همراه خود افزایش واردات را به دنبال خواهد داشت. چون قیمت دلار مدتها پایین نگه داشته شد و این راه را برای صادرات بسته نگه داشت.

افزایش واردات و کاهش صادرات نشان دهنده این است که تقاضا برای ارز وارداتی نسبتا بالا است. دوم: با کاهش نرخ سود سپرده، سرمایه گذاری در بانکها دیگر برای مردم جذابیت کافی را ندارد. به ویژه این که در شش ماهه دوم نرخ ارز در دو مرحله افزایش یافت. از این به بعد مردم با دو گزینه روبرو بودند یکی سپرده گذاری در بانکها و دیگری خرید ارز. افزایش قیمت دلار این نشانه را به مردم داد که دلار هم محلی امن برای سرمایه گذاری است. این مساله تقاضای سرمایه گذاری برای ارز را بالا برد و تمایلات مثبتی را برای بازار ارز ایجاد کرد. سوم: ناآرامی های سیاسی و وجود سرمایه گذاران چند ملیتی در کشور موجب شد تا این گروه به سمت دلار روی بیاورند و موجب افزایش قیمت شوند. پس ناآرامی های سیاسی بهانه برای افزایش قیمت در دلار شد. چهارم: با توجه به رشد اقتصادی در کشور تکیه این نرخ بر نفت هر روز کمتر و کمتر می شود.

طبیعتا با این کاهش، تقاضا برای سرمایه خارجی به صورت های مختلف به وجود می آید که آسان ترین راه آن واردات کالاهای سرمایه ای است. این خود منشا تقاضا برای ارز به حساب می آید. پنجم: استمرار بحران پولی و بانکی هر لحظه می تواند دلار را به سمت پس انداز رهنمون نماید. عدم توجه به سیاست های مناسب پولی و ارزی از سوی دولت می تواند بازار ارز را متشنج نگه دارد. آنچه مشخص است بازار ارز نیازمند توجه همزمان به بخش های عرضه و تقاضا را دارد و نباید با وعده های کاهش بهای دلار و مخالفت با افزایش آن راه را بر سیاست های خردمندانه آن ببنیدیم.