بازار ارز در آینده به چه سمتی می رود؟

آینده بازار ارز دقیقا همانند گذشته آن است. این تعبیری است که بیشتر اقتصاددانان از اوضاع بازار ارز کشور دارند. زیرا هرچند سال یک بار اتفاقاتی مشابه در بازار ارز اتفاق می افتد. نمونه التهاب بازار سال ۹۶ در سال ۹۱ و در دولت دهم تجربه شد. در آن زمان سیاست گذار به دنبال مدیریت و عدم افزایش نرخ ارز بود. این کنترل نرخ ارز تا آنجایی ادامه یافت که فنر ارزی به یکباره منفجر شد و بهای دلار رشدی افسار گسیخته پیدا کرد. سیاست آن زمان دستگیری دلالان ارزی به کمک نیروی انتظامی بود. همین قضایا هم در سال ۹۶ و در این دولت تکرار شد. در آن دوره اقتصاددانان تاکید داشتند این کنترل راه به جایی نخواهد برد و باید منتظر جهش بعدی نرخ دلار در سال های آتی باشیم. دولت یازدهم هیچ تفکر و سیاستی را برای مهار یکباره نرخ ارز اتخاذ ننمود تا آن که در ماه گذشته شاهد آن بودیم. در بررسی علل این افزایش نرخ تقصیر را بر کاهش نرخ سود بانکی انداختند. دولت به عنوان یک داروی موقت، بسته سه گانه تدوین کرد.

بسته پیشنهادی چندان مورد اقبال اقتصاددانان قرار نگرفت. برخی گفتند نوش دارو بعداز مرگ سهراب است و باید قبل از افزایش نرخ ارز تجویز می شد و برخی گفتند دارویی موقتی است. دارویی موقتی که سبب خفته شدن موقت غول ارزی شد و این غول ارزی را به مدت شش ماه احتمالا آرام می کند اما از نیمه سال ۹۷ با قدرت تخریب بیشتر بر می خیزد. زیرا نیمه سال ۹۷ همزمان است با سررسید یکساله سپرده گذاری ۲۰درصدی بانک ها. شش ماه بعد از آن هم در اسفند۹۷ گواهی اوراق ریالی و ارزی سررسید می شود. آن زمان است که مشکلات جدید بانک مرکزی فرا خواهد رسید. و باید مسکن بالاتری برای آرامش بازار ارز تجویز نماید. شاید سودهای بالاتر از آنچه امروز قول آن را به مردم داده اند و آن موقع بانک ها به نقطه بحران نزدیک می شوند. راه حل این بحران را بارها از زبان کارشناسان و به خصوص رئیس بانک مرکزی شنیده ایم. راه حلی بسیار ساده که اجرای آن پایان بخش تمامی این بحران ها خواهد بود.

آن راه حل افزایش سالانه نرخ ارز به اندازه تفاوت تورم ایران و تورم جهانی است. این نسخه ثابتی است که تمام کارشناسان برای مداوا و مدیریت و کنترل بازار ارز پیچیده اند. اگر بخواهیم بدانیم آینده ارز به کدام سو خواهد رفت کافی است به اتفاقات تکراری که در گذشته رخ داده نگاه کنیم. به جهش نرخ ارز، به رکود اقتصادی، به مشکلات نظام بانکی و از این دست مشکلات که همیشه گریبان گیر دولت ها بوده است. پس می توان نتیجه گرفت آینده ارزی کشور مانند گذشته است. مادامی که سیاستگذاری ها تغییر نکند و تنها افتخار کنترل و مدیریت بازار ارز باشد مطمئنا آینده بازار ارز همانی است که هم اکنون و سال های قبل تر با آن مواجه بودیم، خواهد شد.