مقایسه ا ی بر سیاست ارزی ایران و سایر کشورها

نرخ ارز و سیاست های تثبیت نرخ ارز همیشه به عنوان یکی از مهمترین مسائل اقتصادی است که در کشورهای دنیا مطرح است. سالها است تمام کشورها برای رفع این چالش مهم اقتصادی برای آن چاره اندیشی نموده اند. اما در کشورمان این مبحث با تمام ظرفیت هایی که وجود دارد هنوز برای آن راه حلی اندیشیده نشده است. اگر بخواهیم نگاهی نه چندان دور به کشورهایی که این معضل را برطرف کرده اند بیاندازیم، بهترین آن همین کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مانند عربستان و امارات هستند. این دو کشور با تمام ضعف هایی که در حاکمیت کشور خود دارند اما تقریبا سه دهه است که نرخ ارز را در یک نقطه میخکوب کرده اند. مقایسه مکانیزم های رایج در کنترل نرخ ارز در این دو کشور با ایران نشان می دهد که روند جریان مذکور در کشور ما با این دو کاملا معکوس بوده است. سیاست ارزی در این دو کشور عربی بر مبنای تثبیت نرخ ارز از طریق تنظیم عواملی است که مستقیما بر نرخ ارز تاثیرگذار است. همچنین نوسانات قیمت در این دو کشور تقریبا نزدیک به صفر است.

علاوه بر این نرخ رشد نقدینگی در این کشورها کاملا مشابه کشورهای توسعه یافته است. اما در ایران سیاست گذاران رویه ای معکوس را در پیش گرفته اند. آنها برای مهار تورم، سرکوب قیمت ارز را راهی برای درمان آن می دانند. در حالی که نرخ رشد قیمت ها و رشد نقدینگی در ایران هیچ تناسبی با اقتصاد جهان ندارد. در بررسی تجربه این دو کشور به این نکته مهم می رسیم که آنان حفظ نرخ تورم و نرخ رشد نقدینگی را به عنوان مهمترین محور این سیاست در تثبیت نرخ ارز در کشورشان رعایت نموده اند. این در حالی است که تورم نسبی بالا در ایران باعث ضعیف شدن قدرت ریال در برابر قدرت خرید دلار شده است. عواملی که در این کشورها سبب این ثبات شد می توان به شفاف کردن قیمت آتی ارز، عمق بخشیدن به بازار ارز، پیروی از سیاست های پولی کشور مرجع ارز و اعتبار دهی به سیاست تثبیت نرخ ارز از مهم ترین عواملی بود که آنها توانستند نرخ ارز را در طی سه دهه ثابت نگه دارند. عوامل یادشده بارها از سوی اقتصاددانان ایران مطرح شده و آنها راه نجات اقتصاد کشور را در ثبات ارزی و مدیریت کنترل نوسانات دانسته اند نه سیاست سرکوب قیمت و کاهش بی رویه آن.