سمت و سوی حرکت بازار ارز

افزایش بهای دلار از اوایل اسفند ماه کلید خورد. روند صعودی تا آنجایی ادامه پیدا کرد تا مسئولین اقتصادی را به فکر چاره انداخت. اولین راه کاری که از سوی مسئولین ارائه شد افزایش نرخ سود بانکی به ۲۰ درصد بود. این اقدام منجر به این شد تا جو عمومی بازار ارز آرام شود. اما در اقدامی عجیب مجددا نرخ سود بانکی را به ۱۵درصد سابق برگرداندند. در بین اهالی بازار این سئوال پیش آمد که چرا وقتی این سیاست اقتصادی پاسخ داد دوباره آن را متوقف کردند. بعد از توقف، در ایام عید و آغاز سال نو مجددا شاهد رشد نرخ ارز و ادامه روند صعودی دلار و یورو بودیم. بانک مرکزی به جای متوقف کردن سود ۲۰ درصدی باید به فکر نرخ سودی در بانکها می بود تا هم آرامش بوجود آمده در بازار کنترل شود و هم اینکه بانکها متضرر نشوند.

اما در عمل این اتفاق انجام نشد و بازار ارز دوباره ملتهب و پرهیاهو شد. حتی بعد از تعطیلات نوروز باز هم دولت هیچ دخالتی در بازار نداشت و این فرصت را به سودجویان داد تا از این جو متشنج سوءاستفاده نمایند و سودهای نابجایی عاید آنها شود. بعد از تمام این اتفاقات دولت در یک تصمیم، نرخ ارز را به ۴۲.۰۰۰ ریال تغییر داد. در این تصمیم اعلام شد این نرخ رسمی دلار در کشور است و هر عددی بالاتر از این رقم معامله شود قاچاق تلقی می شود. به اعتقاد برخی اقتصاددانان این نرخ بیش از اینها مورد نظر دولت بوده اما چرا این قدر آن را با تاخیر اعلام نموده خود جای سوال برای اهالی بازار و کارشناسان بود. در سیستم اقتصادی کشور، نرخ دلار بالای ۴۲.۰۰۰ ریال نیست.

این بر اساس شاهدهایی همچون میزان نقدینگی، نرخ سود بانکی و نرخ تورم سنجیده می شود. نرخ دلار در سالهای گذشته رشد خوبی را داشته و می توان گفت تقریبا سالی ۱۰ درصد رشد داشته است پس این رشد نرخ ارز مرجع را می توان به دلیل کسری بودجه دولت عنوان کرد. یا باید علت را تحریم ها و مسائل روانی و انتظارتی که جامعه خواهد داشت دنبال کرد. علاوه بر مسائل یاد شده مهمترین عواملی که می شود از آن یاد کرد و بر این التهابات موثر بودند خروج آمریکا از برجام، جنگ سوریه و سایر مسائل خارجی اشاره کرد که بر متشنج شدن بازار تاثیرگذار بودند. پس از گذشت این جریانات بازنده اصلی مردمی هستند که بی محابا در هر قیمتی اقدام به خرید ارز نمودند و برنده اصلی دولت و بانک مرکزی بود.

زیرا آنها به آنچه در خصوص تک نرخی کردن ارز بود دست یافتند و حتی بالاتر از نرخ بودجه ۹۷ اعلامی خود بستند. اما در نهایت باید از تثبیت نرخ ارز خوشحال بود به شرطی که دولت از آن حمایت نماید و برنامه مدون برای ادامه حیات آن داشته باشد چه بسا اگر به مانند گذشته بدون برنامه باشد باید مجددا منتظر افزایش نرخ ارز و متشنج شدن بازار ارز باشیم.